Als God liefde is, Hoe kan hij dan al die oorlogen goedkeuren?

Als God liefde is,
Hoe kan hij dan al die oorlogen
(in het oude testament) goedkeuren?

Oorlog is afschuwelijk en toch komen we in de Bijbel veel verhalen over oorlogen tegen. Het lijkt zelfs wel of God achter die oorlogen staat.
We willen het vandaag hebben over oorlogen (in de Bijbel) en God zijn houding tegenover deze oorlogen.

Start opdracht 1.
Schrijf op een papier de woorden GOD EN OORLOG en laat iedereen in de groep 5 minuten in stilte rond dit woord associaties en vragen opschrijven. Bespreek vervolgens krot de opmerkingen met elkaar. Je hoeft niet overal een oplossing voor de vinden, erover hebben is voldoende.

Godsdienst en oorlogen

Noord Ierland (1968-1998)
In Noord Ierland heeft lang een conflict gespeeld tussen twee groepen mensen een noemde zichzelf protestanten de anderen Rooms Katholieken.  De oorzaak van het conflict was in de aansluiting van Noord Ierland met het grote Ierland (katholiek) of Engeland (protestant). Het conflict ging helemaal niet over het geloof, maar over macht, wie is de ‘baas’ van Noord Ierland. Het geloof speelde hierin als versterkende factor…  Is dit nu christen zijn?

Joegoslavië (1991-2001)
Een hele lange periode regeerde in Joegoslavië de leider Tito met ijzeren hand. Hij zorgde ervoor dat het land dat bestond uit 6 verschillende regios, volkeren en diverse geloven elkaar niet naar het leven stonden. Aan het einde van zijn leven en regeer periode zag hij in dat het nooit goed zou komen. Daarom probeerde de macht eerlijk te verdelen, dit mislukte. In diverse regios groeide het nationalisme net zoals we nu meer zien in Europa, ook in Nederland. Het belang van ons eigen land of groepje is belangrijker. Dat resulteerde in een burger oorlog waar o.a. Serviërs, Kroaten, Bosniërs Slovenen, Macedoniërs en Kosovaren elkaar naar het leven stonden. Hierbij ging het eigenlijk over wie is de machtigste, wie gaat het land leiden. Hiervoor werden echter etniciteit maar ook weer geloof misbruikt. De Serviërs konden steun verwachten vanuit de protestantse landen, de Bosniërs uit Moslim landen en Kroaten uit Katholieke (b.v. Noord Ierland) landen. We weten allemaal dat deze oorlog verschrikkelijk was met zuiveringen om geloof en ras.

Nu hoor ik je denken, dit is al lang geleden weer toch?

Voor mij is het kort geleden, ik kan het mij nog herinneren uit mijn jeugd. Maar wanneer je nu rond de tiener- of jeugdleeftijd bent is dit lang geleden. Maar er spelen nu toch ook soort gelijke zaken?

Rusland en Oekraïne
De ellende in Oekraïne begon eigenlijk al in 2014 met de afzetting van een pro-Russische president. De inwoners wilde meer Europees worden en onttrekken aan de macht van Rusland. Dit leidde tot de inname van de Krim door Rusland en tot de oorlog in 2022. In deze oorlog lijkt het niet over geloof te gaan, maar niks is minder waar!

Kijk Putin wil gewoon de macht weer hebben in Oost Europe, dat is duidelijk maar de kerkelijke leider van de Orthodoxe kerk in Rusland wil dat alle Orthodoxe kerken weer naar hem leideren. Ze steunen elkaar dan ook, de kerk kan Putin helpen aan één wording. En De wereldse macht van Putin kan de orthodoxe kerk helpen aan één kerkleiderschap.

Gaza en Israël
In 2024 vallen Palestijnse strijders Israël binnen en vermoorden, verkrachten en ontvoeren honderden onschuldige mensen. Het was een uiting van een conflict wat al lang loopt en gaat over grondgebied maar ook geloofsopvattingen. We zien in het midden oosten dat veel Moslim landen een haat hebben jegens het volk van Israël wat een ander geloof heeft (Jodendom). Tevens zien we dat vooral uit christelijke landen steun is voor Israël, de bakermat van het christendom. Ook in dit conflict zien we weer haat omwille etniciteit en geloof.

Oorlog en de Bijbel
Ik heb nu vier ‘recente’ oorlogen genoemd waar naast wereldse belangen (macht), haat jegens elkaar (nationalisme) en geloof een grote rol spelen. In de Bijbel zien we veel soortgelijke verhalen het zij dan op kleinere schaal of het belang van b.v. een waterput. De leiders van stammen zie je dan groepen ophitsen en oorlog voeren in naam van hun God. Terwijl het eigenlijk hun belang was, net zoals alle oorlogen die we nu mee maken.

Het is erg dat mensen oorlog voeren met elkaar en nog erger dat mensen het goedpraten met het geloof of juist het voeren vanuit geloofsoogpunt (zo lijkt het). Maar hoe zit het dan met alle oorlogen in het oude testament waar zelfs God een hand in lijkt te hebben?

Israël is ontstaan vanuit nomade stammen net zoals andere volkeren die in die tijd zwervende waren. Dit kwam mede doordat we leefden in gebieden waar grootmachten waren. Een eigen land starten was geen optie, die zou snel vernietigd worden. In de Bijbel zien we ook dat het volk Israël maar ook andere volkeren mee genomen werden naar o.a. Egypte als gevangenen.

Dat er zoveel oorlogen in het oude testament staan komt doordat het een realiteit was net zoals wij nu nog mee maken. Onze verhalen komen nu in geschiedenis boeken, het oude testament was dit in die tijd. Een beschrijving van de wereld op dat moment en wat er speelde.

Oorlogen is van alle tijden…
Geloof word misbruikt in alle oorlogen…

De grote vraag is nu waarom keurt God deze oorlogen dan goed?

Iedereen heeft deze vraag wel eens gehoord of zelf gedacht, waarom????

Waarom is God betrokken?
In veel oudtestamentische oorlogsverhalen zeggen ze dat God de overwinning heeft gegeven. Bij het binnentrekken van het land van Kanaän word verteld dat God beveelt om de Kanaänieten te vermoorden. Dat is bijna niet te geloven toch? Wanneer je geloofd dat God liefde is dat hij dan de overwinning geeft op andere mensen en oproept tot volkerenmoord?

De bedoeling van veel van deze teksten was niet dat God overwinning geeft maar juist het volk van Israël erop wijst dat ze zelf niet zo sterk en geweldig zijn. Het herinnert hen aan hun eigen zwakheid en afhankelijkheid. Verder worden we gewezen erop dat niet wij als mens mogen beslissen over leven of dood of het recht in eigen hand mogen nemen.

De felheid van God tegen over de Kanaänieten had niks te maken met het volk zelf maar de zwakheid van het Joodse volk. Het volk van Israël had een zwakte om iedere keer de valse Goden van hun te gaan vereren. Hij was bang dat ze weer hem de rug zouden toekeren en achter de Kanaänieten zouden aanlopen. Het was dus ook een waarschuwing aan het Joodse volk dat het slecht zou vergaat met hun als ze de zelfde levenswijze zouden volgen.

Het land Kanaän bestaat grotendeels uit het huidige Israël en uit DNA onderzoek blijkt dat tot wel de helft van de Joodse DNA bestaat uit mensen uit Kanaän. De volken lijken dus samen één geworden te zijn en niet vernietigd zoals heel ‘stoer’ in de verhalen staat.

Kunnen we stellen dat God oorlog wil?
Nee, dat kunnen we niet Hij had echt wel een reden om het Joodse volk ergens heen te sturen. Hij wilde ze dat land geven. Maar Hij kende hun zwakte, daar kwamen deze woorden uit voort. En we weten nu dat die ook vertekend kunnen zijn.

Wanneer we een kerkelijk leider steun horen geven aan een bepaalde partij in een oorlog of een dominee horen bidden voor een oorlog situatie of wijzelf steun uitspreken voor een partij in een conflict is het meer goedpraten van onze eigen wensen, gedachten of overtuigingen dan God die spreekt. Het is makkelijk om God erbij te betrekken, maar veel meer is het niet. Het is de mens, wijzelf die God erbij betrekken als partij…

De vraag waarmee we begonnen:  Als God liefde is hoe kan hij dan al die oorlogen goedkeuren nu weer bekijken klopt die vraag niet. Het is helemaal niet God die het goedkeurt of erbij betrokken is, het zijn wij de mensen die hem in naam erbij betrekken. Je kunt het vergelijken met vroeger toen je klein was en iets deed wat niet mocht en je broertje/zusje erbij betrok zodat hij/zij de schuld kreeg.

God is liefde, niet oorlog.

2. Rollen spel (afsluiter) – indien er nog tijd is.
   Kies drie personen uit de groep die het volgende moeten doen:

   Persoon 1: Is een Joodse jongen die vecht in Gaza
   Persoon 2: Is een Palestijnse jongen die betrokken was bij de aanval op Israël.
   Persoon 3:  Is anti oorlog in welke vorm dan ook.

   Persoon 3: start met vertellen waarom oorlog slecht is.
   Persoon 1: mag vertellen waarom hij is gaan vechten.
   Persoon 2: mag vervolgens vertellen waarom hij de aanval deed.

   Laat de groep nu vertellen wat opvalt in het verhaal, kunnen we hier iets uit leren?

 

Toelichting
Het bovenstaande stuk hebben we gebruikt met een groep jongeren (13-16 jaar) op 29-06-2024.